SULAKYURT İLÇESİ

İLÇENİN TARİHİ YAPISI

İlçe 15. Yüzyılda Kalecik Nahiyesine bağlı köy olarak Şeyh Şami tarafından kurulmuştur.

Evliya Çelebi Seyahatnamesinde,

“...Orada ilerde Şeyh Şami köyüne geldik. Bu Çankırı toprağı Sivas Eyaleti arasında keskin için; Kalecik Nahiyesinde 200 evli mamur ve güzel bir köydür. Ama yine evleri toprağın içindedir.” demiştir.

Evliya Çelebi Şeyh Şami için ise;

“Asıl adı Hamza’dır. Hamzavi Tarikatı ondan kalmıştır. Nice kerametleri görülmüştür.” Diyerek onu methetmiştir.Yaptığı camiyi ve türbesini uzun uzun anlatarak konuya şöyle başlamıştır. Bu tekkede akla şu beyit geldi;

“Hazreti Şeyh Şami’yi gelüp ziyaret eyledik;

Çok şükür Hakka yine hüsn’i ibadet eyledik.”

İlçenin Şeyh Şami ismi kuruluşundan 1940 yılına kadar sürmüş olup, 1940 yılında Konur ismini alarak Bucak merkezi haline gelmiştir. 1956 yılında Belediye kurulmuş ve 1960 yılında SULAKYURT adıyla Ankara İline bağlı İlçe merkezi olmuştur. 3578 Sayılı Yasa ile 1989 yılından itibaren ANKARA İlinden ayrılarak KIRIKKALE İline bağlanmıştır.

Bölge 1071 Malazgirt Zaferinden sonra Türk toprağı olmuştur. Fetihten sonra önceleri Karatekin Bey’in idaresinde kalan bölge; Danişmet Oğulları Beyliğinin kontrolüne girmiş daha sonrada tamamen Anadolu Selçuklu Devleti’ne bağlanmıştır. Bu Devletin 1308’de yıkılmasından sonra İlhanlı’ların kontrolüne girmiştir. İlhanlılar’dan sonra Eretnaoğulları ve Kadı Burhaneddin’in idaresinde kalmıştır. Yıldırım Beyazıt tarafından Osmanlı topraklarına katılmıştır. 1402 Ankara Savaşı’ndan sonra kısa bir süre Timur’un kontrolüne girdiyse de Çelebi Sultan Mehmed zamanında yeniden Osmanlı toprağı olmuştur.

B- İLÇENİN COĞRAFİ YAPISI

Karagüney Dağının kuzey eteklerinde kurulu olan İlçenin; yüzölçümü 741 Km. kare olup, denizden yüksekliği 830 metredir. İl Merkezine 52. Km. mesafesi olan İlçenin yıllık ortalama sıcaklığı 11 C. derecedir. Ortalama yağış miktarı ise 410 mm.dir.

İlçeye kara iklimi hakim olup, tabi bitki örtüsünü bozkırlar teşkil eder. Akarsuları Kızılırmak ve Sulakyurt Çayı’dır.

C- İLÇENİN NÜFUS DURUMU

22 Ekim 2000 tarihinde yapılan Genel Nüfus Sayımının resmi olmayan sonuçlarına göre İlçe merkezi nüfusu 6.344, köylerimizin nüfusu ise 10.136 olup, toplam 16.480 kişidir. Nüfusun %49’nu erkek nüfus, %51’ni ise kadın nüfus teşkil etmektedir.

Nüfusun %30’u kentsel kesimde %70’i ise kırsal kesimde yaşamakta olup, nüfus yoğunluğu ise %25’tir. Nüfus yoğunluğu Kızılırmak vadisi ile Sulakyurt Çayının geçtiği vadilerdeki köylerde toplanmıştır.

İlçe Nüfus Müdürlüğünde 62 adet aile kütüğü mevcut olup, 100.000 civarında nüfus kayıtlıdır.

İlçe sınırları içerisinde tarıma elverişsiz olan kesimlerde nüfus göçü göze çarpmakta olup, bu göçün yönü Ankara’dır.

2000 yılı Genel Nüfus Sayımına göre İlçenin genç bir nüfusa sahip olduğunu görmekteyiz. Nüfusun %47’lik dilimini 0-19 yaş grubu, %47’lik dilimini 20-64 yaş grubu, %6’sını ise 65 yaş teşkil etmektedir. İlçe merkezi ve bağlı köylerin nüfus durumu aşağıya çıkarılmıştır.

D – İLÇENİN İDARİ DURUMU

Sulakyurt    714 Km.  karelik   alanı  ile   Kırıkkale’nin   kuzeydoğusunda  Orta  Anadolu yaylasının kuzeyinde yer almakta olup, İlçe merkez ve köyleri ile büyük bir bölümü Karagüney dağlarının platoları üzerinde bulunmaktadır. İlçenin doğusunda Çorum İli Sungurlu İlçesi, kuzeyinde Çankırı İli Merkez İlçesi, güneyinde Kırıkkale İli Balışeyh İlçesi, batısında Ankara İli Kalecik İlçesi ile çevrilidir.

940 yılında Konur Nahiyesi olarak kurulan İlçe 1956 yılında Belediyelik 1960 yılında ise İlçe olmuştur. 3578 sayılı yasa ile 1989 yılından itibaren Ankara İlinden ayrılarak Kırıkkale İline bağlanmıştır.

Sulakyurt İlçe Merkezinde bir, Güzelyurt Kasabası ve Hamzalı Kasabasında birer Belediye olmak üzere toplam üç Belediyemiz ve 24 köyümüz bulunmaktadır. Ayrıca Sofularçiftliği köyünde Körkuyu adında bir Mezra bulunmaktadır. İlçe merkezinde 7, Güzelyurt Kasabasında 4 ve Hamzalı Kasabasında 3 olmak üzere  toplam 14 mahalle mevcuttur. Köylerimiz genellikle İlçemnin doğusunda ve kuzeyinde Kızılırmak üzerinde kurulmuştur. Kızılırmak’ın geçtiği vadilerdeki köyler düz ve verimli araziye sahiptir.

E- İLÇENİN SOSYAL DURUMU

İlçede nüfusun %30’u İlçe merkezinde %70’i kırsal kesimde yaşamaktadır. İlçenin sosyal yaşantısı hareketli değildir. İlçe merkezinde ve köylerde halkın çoğunluğu tarım, inşaat ve toplum hizmeti sektöründe çalışmaktadır. İlçe genelinde her türlü ihtiyacı karşılayabilecek nitelikte işyerlerinin olmaması nedeniyle vatandaşların ticari ilişkileri genelde civar İl merkezlerine kaymaktadır. İlçedeki ticari hayatın canlı olmamasının doğal sonucu olarak sosyal yaşantı olumsuz yönde etkilenmektedir. İlçede Türk ailesine özgü gelenek ve görenekler sıcaklığını korumakta olup,dini ve milli günlerde halkımız birbirleriyle daha fazla kaynaşmaktadır. Bayram ziyaretleri, nişan düğün törenleri ve eğlenceleri geleneklere bağlı olarak devam etmektedir.

İlçe merkezinde 1579, köylerimizde ise 2595 adet olmak üzere toplam 4074 adet konut bulunmaktadır. Bu konutların %40’ı iki odayı geçmeyen kerpiç yapılardan mevcut olup, yanlarında yine kerpiçten yapılmış hayvan barınakları bulunmaktadır. Köylerdeki konutların %50’sinin üzerleri toprakla örtülüdür, geri kalanı kiremitle örtülüdür.

Son dönemlerde betonarme konut yapımına ağırlık verilmekte olup, bu yapıların artışında yurtdışında çalışan vatandaşlarımızın katkıları çoktur.

İlçe merkezinde  Belediye tarafından yaptırılan iki blok lojman mevcuttur. Bir blok lojmanın Sağlık Meslek Lisesine satışı yapılmış olup, diğer blok lojman ise İlçe Emniyet Teşkilatına ait memurlara kiraya verilmek suretiyle halkın hizmetindedir.

İlçede genel olarak küçük tamirhane, kahvehane, bakkal ve konfeksiyoncu iş kolları mevcut olup, herhangi bir sanayi tesisi bulunmamaktadır. Halkın temel geçim kaynağı tarım ve hayvancılıktır.

Yeşil kart uygulamasının başladığı AĞUSTOS 1992 tarihinden itibaren 31.12.2003 tarihine kadar toplam 6.646 başvuru olmuş, toplam 7.698 kişiye yeşil kart verilmiş, 01.01.2004 – 31.12.2006 tarihleri arasında 3.031 başvuruya yeşil kart verilmiştir.

Ayrıca Sosyal Yardımlaşma ve Dayanışma Vakfı Başkanlığınca Arıcılık, Seracılık, İnekçilik, Koyunculuk ve Taşımalı Öğrencilere verilen Yemek Projeleri devam etmektedir.

SAĞLIK

Sulakyurt Sağlık Ocağı 1960 yılında halkın hizmetine açılmıştır. Başlangıçta 28 köyün sağlık problemleri bu merkezden çözülmeye çalışılmıştır. Yataklı tedavi kurumu şeklinde hizmet vermeye başlamış, 1993 yılında Sağlık Merkezine dönüştürülmeye çalışılmış fakat Devlet Hastanesi inşaatı tamamlanarak 16.12.1997 tarihinden itibaren hizmet vermeye başlamış, 26.06.1999 tarihinde resmi açılışı gerçekleştirilmiştir.

Devlet Hastanemizde 31.12.2006 tarihi itibari ile1 Aile Hekimliği uzmanı, 5 Doktor, 6 Hemşire, 5 Laborant, 5 Ebe, 7 Sağlık Memuru, 4 Röntgen Teknisyeni olmak üzere toplam 58 personelle hizmet verilmektedir.

Yeşilyezı Sağlık Ocağında 1 Ebe; Hamzalı Sağlık Ocağında  2 Sağlık Memuru, 1 Ebe; Güzelyurt Sağlık    Ocağında  1   Sağlık    Memuru,  1 Ebe,   1 Memur, 1 Şoför, 2 Hizmetli, Sarıkızlı Sağlık Ocağında  1 Ebe; Çevrimli Sağlık Ocağında 1 Ebe ile hizmet verilmeye çalışılmaktadır.

F- İLÇENİN EĞİTİM VE KÜLTÜR DURUMU

1- EĞİTİM

A- ÖRGÜN EĞİTİM

İlçe Merkezinde ve köylerde Cumhuriyetimizin ilk yıllarından itibaren okullar yapılmıştır.İlçede okuma-yazma oranınım yüksek olmasında okulların erken açılmasının etkisi büyüktür. İlçe genelinde okur-yazar oranı %95 olup, okullaşma oranı ilkokullarda %95, ortaokullarda %78, liselerde %48, yüksekokullarda ise %25 civarındadır.

İlçe merkezinde 1 adet Çok Programlı Lise, 1 adet Sağlık Meslek Lisesi, 2 adet İlköğretim Okulu; Güzelyurt ve Hamzalı Kasabalarında, Danacı, Ayvatlı, Sarıkızlı, Çevrimli, İmamoğluçeşmesi, Deredüzü, Anbardere köylerimizde birer adet İlköğretim Okulu mevcuttur.

 

 B- YAYGIN EĞİTİM

Halk Eğitim Müdürlüğü tarafından 2006-2007 öğretim yılında  Makine Nakışları, Trikotaj, Bilgisayar, OKS hazırlık, 1. kademe okuma-yazma kursu, Peynircilik kursları açılmıştır.

Açılan mesleki kursların içerisinde Atatürkçülük, girişimcilik, ana çocuk sağlığı, genel kültür, aile ve nüfus planlaması ve sağlıklı beslenme gibi konularda da kursiyerlere öğretmenler tarafından bilgi verilmektedir.

2- KÜLTÜR

İlçe Merkezinde Halk Kütüphanemiz mevcut olup, Belediyeye ait bir adet dükkanda faaliyetine devam etmektedir. Kütüphanemizde 2607 adet kitap mevcut olup, okuyucu sayısı 31 ARALIK 2003 tarihi itibari ile 675 erkek, 947 kadın olmak üzere toplam 1622 okuyucumuz mevcuttur. Kütüphanede 71 adet kayıtlı üye olmakla beraber her geçen gün üye sayısı artmaktadır.

İlçe merkezinde bir adet kitapevi bulunmakta olup, sinema ve tiyatro gibi kültür etkinlikleri bulunmamaktadır.

İlçe Merkezinin 9 kilometre kadar kuzeyinde Yeşilyazı (Küçükşami) köyündeki 1435’de Nakşibendi Şeyhi Mehmet Bahaeddin tarafından yaptırılan Küçükşami Camii ve caminin bitişiğindeki Şeyh Türbesi ile 15. Y.Y.’da inşa edilen ve Şeyh Sadreddin Camisinin yanında bulunan Şeyh Sadreddin Türbesi İlçemizdeki başlıca tarihi eserleri teşkil etmektedir.

Ayrıca Sarıkızlı köyünde Sarıkız Türbesi ile Alişeyhli Köyümüzde Tokuş Sultan Türbesi mevcuttur.

Kalekışla Kalesi, Kalekışla Mağarası, Seydim Tepesi ile Gültepe Höyüğü belli başlı kültür varlıklarıdır.

Kozlu Ören Yeri ile Karaboğaz Ören Yeri belli başlı mesire alanlarıdır.

G – İLÇENİN SPOR HAYATI

İlçede ilk spor derneği 1982 yılında kurulmuş, ancak imkanlarının yetersiz olması nedeniyle önemli bir faaliyet gösterememiş ve 1987 yılında dernek fesh edilmiştir.1993 yılı içerisinde “Sulakyurt Gençlik ve Spor Kulübü” adıyla yeni bir dernek kurulmuş olup, ilgisizlik sonucu adı geçen dernek de fesh edilmiştir.

İlçede sportif faaliyetler tamamen okullarımızın sevk ve idaresindedir. Her yıl İlçe Kaymakamlığı tarafından Futbol veya Voleybol Turnuvası düzenlenmektedir.

H – İLÇENİN  EKONOMİK DURUMU

İlçe Merkezi ve köylerimizde her hangi bir sanayi kuruluşu mevcut olmayıp, Sarıkızlı köyünde 1 Adet, Güzelyurt Kasabasında 1 Adet ve İlçe Merkezinde 3 Adet olmak üzere toplam 5 adet un değirmeni bulunmaktadır. Ancak İlçe merkezinde küçük çapta esnaf ticareti göze çarpmaktadır. Halkın genel geçim kaynağı tarım ve hayvancılıktır. Aktif nüfusun %70’i ziraat kesiminde, %10’u inşaat bayındırlık kesiminde, %20’si toplum hizmeti kesiminde faaliyet göstermektedir.

İlçe ekonomisi genel olarak tarım ve hayvancılığa dayanmaktadır.Şeker pancarı, ayçiçeği ve tahıl üretimi ön planda gelmektedir.Ayrıca bazı köylerimizde arıcılık önemli bir gelir kaynağı olarak yapılmaktadır. Hayvancılık tarımın yanında ikinci plandadır.

Son yıllarda Devlet teşviki dolayısıyla, teşvik kredilerinden faydalanılarak süt ve besi sığırcılığı, koyun yetiştiriciliği özendirilmektedir.

İLÇENİN ARAZİ DAĞILIMI

A- GENEL YÜZÖLÇÜMÜ                                                          :  741.000 Dekar

B- ARAZİNİN KULLANIM DURUMUNA GÖRE DAĞILIMI

 

C- TARLA ÜRÜNLERİNİN EKİLİŞLERİNE GÖRE DAĞILIMI

 

D- SEBZE ÜRÜNLERİNİN EKİLİŞLERİNE GÖRE DAĞILIMI 

E- MEYVE AĞAÇLARININ DURUMU  

İLÇENİN HAYVAN DURUMU

 BÜYÜKBAŞ HAYVAN DURUMU