KESKİN İLÇESİ

1-İLÇENİN GENEL OLARAK TANITILMASI

A) TARİHİ VE COĞRAFİ YAPISI

Kuruluş tarihi kesin olarak bilinmeyen Keskin ilçesinin tarihi belge ve seyahatnamelerden edinilen bilgilere göre eski bir tarihe sahip olduğu anlaşılmaktadır. Keskin, Denek Dağı yakınlarında kurulmuş olmasından dolayı önceleri Denek Madeni adını almış, daha sonra Keskin Madeni denilmiştir. Bilahare kısaltılarak KESKİN adını almıştır. Keskin ismi pek çok tarihi belgede belli bir yerleşim merkezinden çok şimdiki Elmadağ ile Kırşehir,Yozgat arasındaki coğrafi bölgeyi kastetmek üzere kullanılmıştır.

Keskin adının nereden geldiği de  kesin olarak bilinmemektedir. Evliya Çelebi, Seyahatnamelerinde Sivas Eyaleti’ ne bağlı Sancaklardan söz ederken Çorum Sancağı’ndan sonra Keskin Sancağı’ndan da söz etmektedir. Buna göre Keskin’ in yakınında bir Şehir olduğu, Keskin adının muhtemelen buradan geldiği sanılmaktadır. Ancak İlçeye 8 km. uzaklıktaki Ceritkale Köyü’nde Etilerden kalma kayalara oyulmuş mağaralar içinde bulunmuş olan kabartma boğa ve aslan resimlerinden, İlçenin tarihinin daha eskiye dayandığı  anlaşılmaktadır.

Anadolu’nun Türkleşmesi sürecinde Orta Asya’dan gelen Türk boyları,uygun buldukları yerlerde konaklayarak geleneksel yaşama biçimlerinden zamanla yerleşik düzene geçmiş,tarım,zanaat ve ticarete başlamışlardır. Ankara,Kırşehir ve yöresinde egemenlik süren Türk Beylikleri Osmanlı Devletinin Anadolu Birliğini tesis etme sürecinde Osmanlı egemenliğine girerek yaşamlarının sürdürmüşlerdir. 

Keskin, tarihimizde önemli görevler ifa etmiştir. Mustafa Kemal Atatürk’ ün Sivas Kongresi’nde alınan bir kararla Ankara’ ya intikalinde güzergahta bulunan Keskin eşrafı  Kırşehir ile temas kurmuş, Atatürk’ ün yakın silah arkadaşı Ali Fuat CEBESOY’ da gizlice Keskin’ e gelerek güzergahı Keskinlilerle belirlemiştir. Padişah yanlısı olan Ankara Valisi ve Çorum Mutasarrıfı 17 Eylül 1919 da Sungurlu’ ya, oradan da Keskin’e gelmiştir.  Ankara’ ya geçmekte olan Vali’ yi Elmadağ-Yahşihan arasında bulunan “Kılıçlar beli”n de Keskin ve Polatlı çeteleri ani bir baskınla etkisiz hale getirerek teslim almışlar ve Mustafa Kemal Atatürk’ e teslim etmişlerdir.

Mustafa Kemal  Atatürk ve arkadaşları Ankara’ ya müteveccihen Sivas’ dan hareketle Kayseri’ ye, oradan da Kırşehir, Hacıbektaş ve Mucur yolu ile 25 Aralıkta Kaman’ a gelmişlerdir. Geceyi köy odasında geçiren Atatürk, Keskin’ in ileri gelenlerini Kaman’ a çağırmış o gece Ankara’ ya geçiş planlanmış,  Kaman’ dan 26 Aralık Cuma günü hareketle Keskinlilerin koruma ve gözetiminde İğdebeli-Köprüköy yolu ile Bala’ ya gelinmiş, vaktin geç olması ve bölgenin Ormanlık olmasından dolayı Keskinli süvarilerle gece Beynam’ da  geçirilmiş ve 27 Aralık 1919 da Dikmen sırtlarından Ankara ya girilmiştir.

Milli Mücadele kararına gönülden katılan Keskin, böylece bu harekete destek vermiş, bu hareketin içinde fiilen yer alarak bu büyük şereften payını almıştır.  

Keskin halkı 1926’ da bir uçak satın alarak  yeni Türkiye Cumhuriyeti Devleti’ ne hediye etmiştir. KESKİN-1 adı verilen uçak, uzun yıllar Türk Ordusunda hizmet görmüştür.

Keskin 1859 yılında Belediye, 1891 yılında Kırşehir Sancağına bağlı İlçe olmuştur. Yakın köy ve kasabalardan yapılan göçler sonunda nüfusu artmış ve kaza merkezi büyümüştür.

B- ) COĞRAFİ YAPISI :

Konum itibariyle Denek Dağı’nın 5 kilometre güneyinde At Tepesi ve Kartal Tepesi’nin yamaçlarında kurulmuştur. Kırıkkale İli’nin güneyinde, Ankara’ ya 100 kilometre mesafededir.  Kırıkkale’ ye 27 km. uzaklıkta bulunmakta olup, Kırıkkale-Kayseri Devlet yolu üzerindedir.

Yüzölçümü 1463 km kare  ve rakımı 1140 m.dir. İlçemizin arazisi bir yayla görünümündedir. Güneybatıda Kızılırmak Vadisi ile Doğuda Delice Çayı arasında uzanır. Yaylanın güneydoğusunu Denek Dağı, Güneybatısını Böhrek Dağları çevrelemektedir. İlçenin güneybatısında  Çelebi Dağı bulunmaktadır. İlçe arazisi  küçük tepeler ve düzlüklerden oluşmuştur.

Kuzeyde Kırıkkale İli ve Balışeyh İlçesi, doğuda Çiçekdağı ve Delice İlçesi, batıda Karakeçili İlçesi, güneyde Çelebi ve Kırşehir İli’nin Kaman ve Akpınar İlçeleri ile komşudur.

Keskin’ de İçanadolu Bölgesi’nde görülen tipik kara iklimi hakimdir. Kışları oldukça sert ve yağışlıdır. Hava sıcaklığının kışın –20 dereceye kadar düştüğü görülür. Yazları ise hava sıcaklığı 40 dereceye kadar çıkar. İlkbahar mevsimi oldukça kısadır. Yağışlar az olduğundan yaz aylarının sonunda bir Bozkır görünümündedir. Yılın İlkbahar ve Sonbahar aylarında metrekareye  düşen yağış ortalaması 300 mm.yi  geçmez. Sıcaklık ortalaması ise 11 derecedir.

C- ) NÜFUS DURUMU :

22 Ekim 2000 tarihinde yapılan Nüfus sayımının   sonuçlarına göre;

İlçe Merkez Nüfusu                                :  34.827

Kasaba ve Köylerinin Nüfusu                    :  24.040

İlçenin Toplam Nüfusu                            :  58.867

İlçede tarıma elverişli olan yerlerde nüfus yoğunluğu artmakta, toprağın tarıma elverişli olmadığı yörelerde azalmaktadır. İlçemizin sınırları içinde tarıma elverişsiz olan kesimlerde ciddi bir nüfus erozyonu görülmektedir. Yerleşim yerlerinden  Keskin İlçe Merkezine, Kırıkkale’ ye , Ankara’ ya  ve diğer il ve ilçelere, az miktarda da olsa yurtdışına göç olmaktadır. Bu göçler sebebiyle ilçe nüfusunda bir azalma görülmektedir. İlçe nüfusunun büyük bir kısmı tarım ve hayvancılıkla, çok az bir bölümü ise küçük el sanatları ile uğraşmaktadır. Nüfusun %60’ ı erkek, %40’ ı kadındır. Okuma yazma oranı %97 olarak tespit edilmiştir.

         

D) İDARİ DURUM:

Keskin, 3587 Sayılı Yasa ile 17.08.1989 tarihinden itibaren Ankara İli’nden ayrılarak Kırıkkale İli’ ne bağlanmıştır. İlçemize bağlı kasaba iken 29.07.1991 tarihinde İlçe olan Çelebi nin ayrılması ile 14 köyümüz Çelebi İlçesi’ ne bağlanmıştır. 1990  Yılı Nüfus Sayımı neticesinde nüfusu 3229 olarak tespit edilen Konur Köyü 31.12.1991 tarih ve 91/39094 Sayılı karar ile belde statüsünü kazanmıştır. İlçemizin 3 kasaba 54 köyü bulunmakta iken ilçemize bağlı Uzunlar köyü idari bağlılığını değiştirerek Balışeyh ilçesine bağlanmıştır. İlçemize bağlı Küçükceceli Köyünde yaşayan kimsenin bulunmaması sebebiyle bu köyümüzün köy tüzel kişiliği kaldırılarak İlçemize bağlı Eroğlu köyüne bağlanmıştır. Köy sayımız 54 ten 52’ ye düşmüştür.

1997 Yılı Nüfus Sayımı neticesi nüfusu 2321 olarak tespit edilen Ceritmüminli Köyü 29.12.1998 tarih ve 98/50295-98/50221 Sayılı karar ile Belediyelik olmuştur.

Keskin; 3 Kasabası ve 52 Köyü ile tipik bir İçanadolu İlçesidir. İlçe itibariyle Belediyelerin nüfusu aşağıda olduğu gibidir.

Merkez                          : 6 Mahallesi mevcut olup, nüfusu  34.827

Konur                            : 4 Mahallesi mevcut olup, nüfusu    3.110

Köprüköy                       : 3 Mahallesi mevcut olup, nüfusu    3.836

Ceritmüminli                   : 3 Mahallesi mevcut olup, nüfusu    3.936 dır.

Köyler genellikle İlçenin doğu ve güneydoğu yönünde, suyu bulunan yamaçlarda kurulmuş olup, toplu yerleşim düzeni hakimdir.

E) SOSYAL DURUM

1-Kentleşme ve Konut

İlçe Merkezinde İmar Planı, eski dönemlerde düzensiz uygulanmış olup, cadde ve sokakları dar ve gayri muntazamdır. Yapılaşma yetersizdir. Konutlar, İmar Planına uyulmadan bir veya iki katlı olarak yapılmıştır. Son yıllarda çok katlı yapılara da rastlanmaktadır. Köy evleri genel olarak taş ve kerpiçten yapılmıştır;  iki veya en çok üç odalıdır. Ayrıca TOKİ evleri tamamlanarak hak sahiplerine  teslim edilmiştir.

2-Sosyal Yaşantı

Merkez ve Köylerde Sosyal Yaşantı fazla gelişmemiştir. Aile ziyaretleri, düğün, bayram türünde geleneksel alışkanlıklardan başka sosyal bir hareketlilik görülmemektedir. İlçede sinema ve tiyatro,mahalli gazete yoktur. Keskin FM adlı bir mahalli radyo yayın yapmaktadır. Bu radyonun yayınları Elmadağ ve Kaman ilçelerine kadar olan bir alanı kapsamaktadır.

İlçe karıştıran mevkiinde Belediye Başkanlığınca piknik yerleri ,park,oyun alanları,halı daha,tenis kortu,hayvanat bahçesini kapsayan bir rekreasyon alanı yaptırılmıştır.

F-İŞ VE ÇALIŞMA HAYATI:

İlçede tarım dışında büyük miktarda işçi çalıştıran sanayi tesisleri olmadığından gizli işsizlik önemli bir sorun teşkil etmektedir. Belli başlı istihdam yerleri yol boyu tesisleri,un fabrikaları,tavukçuluk tesisleri,tekstil atölyesidir.Çalışan nüfusun tamamına yakın kısmı kendi işletmelerinde çalışmaktadır. İlçe merkezinde tarıma dayalı alet ve makinaları yapan küçük iş kolları mevcuttur, ancak bunlar geniş bir istihdam sahası teşkil etmemektedir. Küçük çaplı tamirhane ve atölye durumundadır. Özel sektöre ait tavukçuluk işletmeleri ile tekstil atölyesinin ekonomik krizden sonra yeniden faaliyete geçme hazırlıkları sonuç vermiş bunlardan tekstil atölyesi Kaymakamlığımızın girişimleri sonucu Belediye Başkanlığından alınarak Amerika Türk ortaklaşa yürütülen Figür Tekstile devredilmiş, 300 kişi kapasiteli bu atölyede 200 kalifiye işçi ve 100 geçici işçi ile çalışmalarına devam etmektedir.

G - EĞİTİM VE KÜLTÜR DURUMU :

Kırıkkale İli’ nin en eski ilçesi olan Keskin’ de çok eskilere dayalı köklü bir Eğitim ve Kültür yapısı mevcuttur. Harf devriminden önce İlçe Merkezinde ve yalnızca iki ayrı köyde medrese bulunmakta iken 1926 yılından sonra İlçemiz Merkez ve köylerinde yeni okullar açılabilmiştir. Okullaşma oranı %100 olmakla beraber öğrenci yetersizliği nedeniyle 38 köy okulu kapalıdır. Buralardaki öğrenciler merkezi okullara taşınmaktadır. İlçe halkından hemen hemen herkesin Kırıkkale İlinde akrabaları olduğundan pek çok öğrenci Kırıkkale’de öğrenimine devam etmektedir.

1- Yükseköğretim Kurumları: Kırıkkale Üniversitesine bağlı olarak ilçemizde 1994-1995 öğretim yılında bir meslek yüksek okulu açılmış olup,elektrik teknikerliği,tekstil teknikerliği,muhasebe,mahalli idareler,pazarlama bölümleri mevcuttur. Toplam 525 öğrenci öğrenime devam etmekte olup,14 akademik,  9 diğer personel olmak üzere toplam 23 kişi çalışmaktadır.

Kredi ve Yurtlar Kurumu Müdürlüğü: Yüksek Öğrenim öğrencilerinin barınma ihtiyaçları Kredi ve Yurtlar Kurumuna bağlı kız ve erkek yurtları ile karşılanmaktadır. Erkek yurdu 162,kız yurdu 200 öğrenci kapasitelidir. Barınma yanında beslenme,sosyal faaliyetler ve spor ihtiyaçları da karşılanmaktadır.

 2- Ortaöğretim Kurumları : İlçe merkezinde 1 genel lise,1 imam hatip lisesi, 1 METEM Lisesi, 1 sağlık meslek lisesi; Köprü Kasabasında 1 genel lise olmak üzere  toplam 5 lise mevcuttur. 2006/2007 eğitim öğretim yılında sağlık eğitimi hariç ortaöğretim öğrenci sayısı: 301 kız, 492 erkek toplam 794 öğrencidir. Sağlık Meslek lisesi öğrenci sayısı: 46 erkek, 106 kız olmak üzere toplam 152 dir. Keskin Lisesi ve İmam Hatip Lisesinin öğrenci yurtları bulunmaktadır. Ayrıca ilçemizde orta ve yüksek öğretim öğrencilerine yönelik 2 adet özel yurt bulunmaktadır.

Ortaöğretim kurumları öğretmen sayısı: Milli Eğitim Bakanlığı 72,sağlık eğitimi 19, toplam:91 dir.

Ortaöğretim kurumları derslik sayısı: 45, sağlık eğitimi 7 toplam 52.

Ortaöğretim öğrenci sayısı: 828 (sağlık eğitimi dahil)

3-İlköğretim Kurumları: İlçe merkezinde 7 adet, kasabalarda 3 adet ve köylerde 13 adet olmak üzere 23 adet ilköğretim okulunda eğitim ve öğretime devam edilmekte ve 49 köyden taşıma merkezlerine 580 öğrenci taşınmaktadır. İlçe ilköğretim okullarında 1428 kız, 1475 erkek olmak üzere toplam 2903 öğrenci öğrenim görmektedir.

İlköğretim öğretmen sayısı: 124 dür.

İlköğretim Kurumları derslik sayısı:149 dur.

Toplam derslik sayısı: 207 dır.

Toplam öğretmen sayısı: 196 dır.

Toplam öğrenci sayısı: 3731 dir.

4 -Halk Eğitim Merkez Müdürlüğü:  Önceki yıllarda Halk Eğitim Merkez Binası olmadığından Milli Eğitim Müdürlüğü binasında görev yapılmakta iken, 1990 yılında Keskin eşraflarından H. Ali  EKİNCİ tarafından hibe edilen ve aslına uygun olarak restore edilen binada hizmet vermektedir. Halk Eğitim Merkez Müdürlüğü’nde 1 müdür, 4 kadrolu öğretmen, 1 memur ve 3 hizmetli görev yapmaktadır. Ayrıca 1 rehber öğretmen, 1 kadrolu öğretmen, 13 usta  öğretici, 4 öğretmen dışardan geçici olarak görevlendirilmiştir.

2006/2007 ÖĞRETİM DÖNEMİ

 

H- İLÇENİN KÜLTÜR VARLIKLARI:

a) Haydar Sultan Türbesi: Keskin’in 22 km güneybatısında Haydar Sultan köyünde bulunan türbe külliyenin bir parçasıdır. Türbeden başka küçük bir cami,kuyu,hazire ve çeşme mevcuttur. Şu anda kapalı olan kuyunun bazı hastalıklara iyi geldiği söylenmektedir. Haydar Sultan’ın  Hoca Ahmet Yesevi’ nin oğlu olduğuna inanılır. Türbe zamanla geçirdiği tamiratlar nedeniyle asıl özelliğini kaybetmiştir. Keskin Kaymakamlığı tarafından Selçuklu-Osmanlı Mimarisi özelliklerinde restore edilmektedir.

b)Fişekhane Binası: Binanın ne zaman yapıldığı bilinmemektedir. Ankara Vilayet salnamesinde 1907 yılında askeri amaçlarla kullanıldığı yazmaktadır.Milli Mücadele yıllarında 1921-1925 arasında fişek fabrikası olarak kullanılmıştır. Şu anda İmam Hatip Lisesi olarak hizmet vermektedir.

c)Kibrithane Binası: 1903 yılında kibrit fabrikası olarak kurulduğu bilinmektedir.Halen Halk Eğitim Merkezi olarak hizmet vermektedir.

d)Taş Mektep(Kız Mektebi): 1913 yılında Kız Mektebi olarak yapılmış olup halen halk kütüphanesidir.

e)Keskin Evleri: 1550 li yıllardan beri kaza olduğu bilinen keskin’de pek çok eski Türk evi mevcut olup bunlar tescilli kültür varlığı niteliğindedir.Genellikle iki katlıdır. Alt kat kagir,üst kat ahşap olarak yapılmıştır. Çatılar genellikle üçgen alınlıdır. Ara dolgular kerpiçtir.

f)Çeşnigir Köprüsü: Köprü Beldesi ile Karakeçili arasında Kızılırmak üzerindedir. 1200 yıllarında yapılmış Selçuklu Devri eseridir. Köprünün baş kısmında han veya kervansaray kalıntıları bulunmaktadır.

g )Sulu Mağara : İlçe merkezindedir.Erken Hıristiyanlık dönemi yerleşim alanı ya da başka söyleyişle yer altı şehridir. 1996 yılında MTA tarafından hakkında kapsamlı bir rapor hazırlanmış ve haritası çıkarılmıştır.

h)Ceritkale Köyü kaya yerleşmeleri : M.Ö. 1500 yıllarında yerleşim yeri olarak kullanıldığı tespit edilmiştir.

i)Ortodoks Kilisesi:   Geç dönem Ortodoks kilisesidir. Dört sütunlu haç planı şeması görünümündedir. Bu bölgede yaşayan ermeni ve Rumların kullandığı bilinmektedir. Bu azınlıklar mübadelede Anadolu’dan ayrılmıştır.

j)Halk Oyunları  : İlçemizin kendine özgü halay oyunu ile,Kültür Bakanlığı repertuarında mevcut bozlak türü derlenmiş türküleri mevcuttur.

I- SPOR          

Keskin İlçesi nüfusu yaş itibariyle genç bir nüfusa sahiptir. Genç nüfusun çoğunlukta olması, bu nüfusun boş zamanlarını değerlendirecek spor tesislerine ihtiyaç göstermektedir. Gerçi benzeri ilçelerle kıyasladığımızda mevcut  stadyum çim ve tribünlüdür.

İlçe halkının önemli ihtiyaçlarından olan Kapalı Spor Salonu yapılması 2001 yılı programına alınmış aynı yıl temeli atılm