ÇELEBİ İLÇESİ
İLÇENİN ADI, TARİHİ VE COĞRAFİ YAPISI :
1- İLÇENİN ADI VE TARİHİ :
Çelebi ilçesi,tarihi seyri kayıtlarında pek fazla görülmeyen bir beldedir. Kuruluşu ile ilgili pek çok rivayetler olan ilçenin çok eski tarihlere dayanan bir geçmişinin olduğu muhakkaktır.
İlçe etrafında henüz ciddi manada bir kazı çalışması olmamakla birlikte,tesadüfen rastlanan mezarlıklar,bina temelleri,çok eski meyve ağaçları,kale kalıntıları ile çeşme yalakları bunu göstermektedir.
Çelebi,Anadolu’nun Türkleşme ve İslamlaşma döneminin başlangıcı olarak bilinen Anadolu’nun, fethinin ilk zamanlarında şark’ı Garb’a bağlayan yolların en önemlisi olan Kırşehir-Ankara yolunun birkaç km yakınında bulunan ve karalık olarak bilinen mevkiinden iskan eden köylülerle meskun hale gelmiştir. Genelde ziraat le uğraşan bu insanların kurduğu köyün o günkü yerleri, Çelebi’ nin uzağında bir mezra hükmündedir. Daha sonraları ise Türkmen aşiretinin Harameyn koluna mensup bir kafile, diğer Türkmen diğer Türkmen kollarında adet olduğu üzere, Çelebi dağının çanağı olarak tarif edilen ve bu gün kavas özü olarak da bilinen yere gelerek yerleşmişlerdir. Hayvancılık ve Avcılıkla geçimlerini sağlayan Türkmenler için burası artık ileriye dönük yerleşim yeri olmuştur.
Muhtemel bilgi ve rivayetlere göre merkezi hükümetin kabul ettiği ve kahyalık verdiği birim, Türkmenlerin oturduğu bu günkü Çelebi’ nin yeridir. Hükümet temsilciliğinin verilmesi ve Karalık’ ta oturan köylerin yukarı çelebiye bağlanması ile bu iki yerleşim birimi arasında tanışıklıklar, dostluklar, hısım ve akrabalıklar sonucu yavaş yavaş birleşme hareketliliğine girişilmiştir.
Yukarıda Çelebi’ ye çıkan köylüler, Karalık’ ta bulunan arazilerini bırakmamış, yakın zamana kadar yazları tarla ve bahçe işlerinin çıktığı zamanlarda giderek ziraatlarına devam etmişlerdir.
COĞRAFİ DURUMU
Konumu itibariyle Çelebi dağı eteklerine kurulmuştur. Çelebi tepesinden bakıldığında,ova görünümünü vermektedir. Batısında Bala ve Karakeçili ilçeleri,kuzeyinde Keskin ilçesi,doğusunda ve güneyinde Kaman ilçesi ile sınırdır. Ankara’ya 115 km. Kırıkkale’ye 57 km. Kayseri yolu kavşağına (Keskin ilçesine doğru) 27 km mesafesi vardır. İlçenin yüzölçümü 180 km2 ,Rakımı 1275 metredir.
İklimi, İç Anadolu bölgesinin tipik kara iklimine sahiptir. Kışları oldukça sert ve kar yağışlı,hava sıcaklığı kış boyunca genelde sıfırın altında seyreder. Yazları ise sıcak ve kurudur. İlkbahar mevsimi çok kısa sürer. Yağışlar az olduğundan yaz mevsiminde bitki örtüsü bozkır görünümünü alır. Yağışlar çoğunlukla sonbahar ve kış mevsiminde düşer.
B- NÜFUS DURUMU
2000 yılında yapılan genel nüfus sayımı sonuçlarına göre ilçe merkezinin nüfusu kesin rakamlara göre 3333, köylerin toplam nüfusu ise 3877 dir. Genel toplam ise 7210 dur. 1997 yılı genel nüfus sayımı sonuçlarına göre bu rakamlar, ilçe merkezi için 4200, köyler için 2101 ve toplamda 6301 dir.
Bunun sonucunda 1997 yılına göre ilçe merkezinde yaklaşık olarak % 20.2 oranında düşme, köylerde ise yaklaşık % 80 lik bir artış görülmektedir.
Köyler arasında son nüfus sayımı sonuçlarına göre en fazla nüfusa sahip köy; (1328) kişi ile Alıcıyeniyapan, en az nüfusa sahip köy ise (71) kişi ile Kepirli köyü gelmektedir.
NÜFUS DURUMU
( İlçe merkezi ile Köyler)
İLÇE MERKEZİ
1997 2000
İLÇE MERKEZİ TOPLAMI 4200 3333
KÖYLERİN NÜFUS DURUMU
1-ALICIYENİYAPAN 310 1.328
2-ÇİFTEVİ 187 194
3-HACIYUSUFLU 174 194
4-HALİLDEDE 219 314
5-İĞDEBELİ 86 118
6-KALDIRIM 132 155
7-KARAAĞIL 126 111
8-KARAAĞAÇ 207 808
9-KARABUCAK 159 211
10-KARAHACILI 131 111
11-KARAYAKUP 151 147
12-KEPİRLİ 107 71
13-TİLKİLİ 112 115
TOPLAM 2.101 3.877
İLÇE MERKEZİ TOPLAMI 4.200 3.333
GENEL TOPLAM 6.301 7.210
C. İDARİ DURUMU
Çelebi ilçesi mülki hudutları içinde bağlı 13 köy 1 adet merkez belediyesi ve 4 adet mahalle (Yenimahalle,Fatih.Barbaros ve Gülveren’dir) Teşkilatı olup köylere bağlı mezra,kom gibi yerleşim üniteleri ile kasaba bulunmamaktadır. Yerleşim dağınık değildir.
1997 2000
İLÇE MERKEZİ TOPLAMI 4200 3333
İLÇEYE BAĞLI KÖYLER
1-ALICIYENİYAPAN 310 1.328
2-ÇİFTEVİ 187 194
3-HACIYUSUFLU 174 194
4-HALİLDEDE 219 314
5-İĞDEBELİ 86 118
6-KALDIRIM 132 155
7-KARAAĞIL 126 111
8-KARAAĞAÇ 207 808
9-KARABUCAK 159 211
10-KARAHACILI 131 111
11-KARAYAKUP 151 147
12-KEPİRLİ 107 71
13-TİLKİLİ 112 115
TOPLAM 2.101 3.877
İLÇE MERKEZİ TOPLAMI 4.200 3.333
GENEL TOPLAM 6.301 7.210
D. SOSYAL DURUMU :
a) Yerleşim :
İlçe merkezi eski yıllarda gayri muntazam olarak uygulanmaya çalışılmış imar planının izlerini halen taşımaktadır. Belediye tarafından son yıllarda 300 hektarlık ilave imar planı hazırlanmıştır. Mevcut durum itibariyle cadde ve sokaklar dar, ham satıhlı ve düzensizdir. Konut sayısı ve standardı itibariyle köy tipi evler çoğunluktadır. Genellikle kerpiç ve nadiren betonarme yapı malzemesi kullanılmıştır. Ancak bu yapıların % 95’i kiremit kaplıdır.
b) Sosyal Yaşantı :
İlçede sosyal hayat fazla gelişmemiştir.
Geleneksel aile toplantıları, düğün törenleri, bayramlar ve özellikle cenaze merasimlerine katılım ve taziye geleneği göze çarpan başlıca etkinliklerdir.
c) İş ve Çalışma Hayatı :
Halkın önemli bir bölümü ziraatle uğraşmaktadır. Bölge topraklarının % 75 ini ekime elverişli arazinin oluşturması bunda etkendir. Çok nadir olarak yapılmakta olan büyük ve küçük baş hayvancılığın gelişmesi için özellikle 1998 yılından günümüze oldukça önemli gelişmeler kaydedilmiştir.
E. EKONOMİK DURUMU
Halkın büyük çoğunluğu kuru ziraatle geçimini temin etmektedir. Yıllık hububat alımı 30.06.1990 yılında faaliyete geçen TMO Ajans müdürlüğünce yapılmaktaydı ,ancak TMO özelleşme çalışmaları nedeniyle İlçemizde kuruluşu bulunan TMO Ajans Müdürlüğü 30.10.2003 tarihinden itibaren kapatılmış ve alım faaliyetleri durdurulmuştur.
Çelebi Tarım Kredi Kooperatifi, kendi binasında hizmet vermekte olup, 500 ton kapasiteli bir depoya sahiptir.
Bir fırın, bir kasap, iki demirci dükkanı, beş bakkaliye, bir adet kırtasiye mevcuttur.
Bunun yanında ilçede günlük 30 ton kapasiteli süt fabrikası vardır.
F. EĞİTİM DURUMU
İlçe merkezinde bir lise, bir de İlköğretim Okulu, Alıcıyeniyapan köyünde bir ilköğretim okulu mevcuttur. 12 Köyümüzde talebe yetersizliğinden dolayı okullar kapanmış durumdadır. Öğrenciler taşımalı sistemle Çelebi ve Yeniyapan ilköğretim okullarında eğitim görmektedirler.
İlçede 2006-2007 öğretim yılı itibariyle toplam 246 ilköğretim öğrencisi, 55 adet lise öğrencisi vardır. Toplam öğretmen sayısı ise 38'dir.
G. ULAŞIM-ALTYAPI DURUMU
a) Yol :
İlçe merkezini diğer ilçelere ve il merkezine bağlayan yollar asfalt olup, hepsi karayolları ağındadır. Köy yollarının toplam uzunluğu ise 95 km olup bunun, 57 km’si asfalt, 32 km’si stabilize, geri kalan 6 km ise ham yoldur. 10 köyümüzün asfalt yol ile bağlantısı vardır.
b) Haberleşme:
PTT hizmetleri ilçe merkezinde 901 hat kapasiteli santral, Alıcıyeniyapan köyünde 504, hat kapasiteli santraller vasıtasıyla telefon haberleşmesi sağlanmakta olup, telefonu olmayan bulunmamaktadır. Toplam kapasite 1405 ve toplam abone sayısı 820’ dir. Müsellim köyünde bulunan santralden ilçemize bağlı Kepirli, İğdebeli ve Karaağıl köyleri faydalanmaktadır.
Çelebi dağı eteklerinde, ilçe merkezine yaklaşık olarak 1 km mesafede TV anten vericisi kurulmuştur. Söz konusu vericiden TV1,TV2,TV3 ile 2 adet özel TV yayınları izlenmektedir. Ayrıca Türk Telekom tarafından TV vericilerinin bulunduğu yere bir adet Türkcel ,Aycell ve Telsim vericisi konularak hizmete sunulmuştur. İlçe merkezinde, 490 m2 arazi üzerine yaklaşık 900 milyon keşif bedelli yeni ve modern hizmet binası yapımına 1991 yılında başlanmış, 1992 yılında faaliyete geçmiştir.
c) Enerji :
İlçe merkezi ve köylerin tamamında elektrik enerjisi mevcuttur. İlçede BEDAŞ işletme şefliğinde 1 sorumlu ve 4 teknisyen ,görev yapmaktadır.Teknik yönden tesis yatırımları Kırıkkale Müessese Müdürlüğünce yapılmaktadır. Arıza vuku bulduğunda Keskin işletme sorumluluğu’nca giderilmesi yoluna gidilmektedir. 2003 yılında toplam enerji sarfiyatı 820.416 KW, toplam tahsilat da 123.062.400.000 TL. olmuştur.
d)İmar-Kanalizasyon :
İlçe merkezinde 1995 yılı içerisinde Çelebi Belediyesi’nce imar uygulaması yapılmıştır. İlçe merkezinin bir bölümünde kanalizasyon mevcuttur. Buna karşı, Karaağaç,Çiftevi ve Hacıyusuflu köyleri haricinde diğer köylerimizde kanalizasyon mevcut değildir.
İlçenin su ihtiyacı belediye’ye ait su depolarından temin edilmektedir. Mevcut iki adet su deposunda suyun depolanması cazibe ve direnç yoluyla olmaktadır. İlçede 500 abone bulunmaktadır.
e) Sağlık :
İlçe merkezinde bulunan Sağlık Ocağı ile merkez ve köylere sağlık hizmeti verilmektedir. Bunun yanında Alıcıyeniyapan’da bir Sağlık Evi bulunmaktadır. 8000 m2’lik bir arsa üzerinde merkez sağlık ocağında doktor bulunmamakla beraber 2 sağlık memuru, 2 hemşire, 2 ebe, 1 laboratuar teknisyeni, 1 hizmetli ve 2 şoför ile hizmet vermektedir. 1 ambulans aracı mevcuttur. İlçede diş tabibi bulunmamaktadır.
MAHALLİ İDARELERİN DURUMU
a) Belediye :
İlçe merkezindeki Çelebi belediyesinden başka belediye bulunmamaktadır. 1968 yılında kurulmuştur. 2003 yılı bütçesi şöyledir;
Cari Harcamaları : 412.375.267.000 TL. Yatırım Harcamaları : 98..000.000.000 TL. Transfer Harcamaları ise : 241.917.163.000 TL.dir.
Belediye bünyesinde toplam 32 kadrolu personel,13 geçici işçi görev yapmaktadır. Bunların kadro dağılımları da şöyledir: 4 adet GİH sınıfı, 6 adet YHS, kadrolu personel bulunmaktadır.
Halihazırda belediye ye ait 1 kamyon, 1 Traktör, 1 kepçe, 1 cenaze römorku, 1 binek otomobili ve 1 itfaiye aracı bulunmaktadır.
a) Köyler :
Köylerin kayda değer bir gelir kaynakları yoktur. Ancak İl Özel İdaresi tarafından yapılan yardımlar başlıca gelir kalemini oluşturur. Köylerimizde imece usulü ile bazı çalışmalar yapılmakta olup bu çalışmalara Kaymakamlık Köylere Hizmet Götürme Birliği’nce de imkanlar nisbetinde yardımlar yapılmaktadır.
2003 yılı içerisinde 4 köye toplam 8.500.000.000 TL. yardım yapılmıştır. Bu yardımlarla mezarlık ihate duvarı Camii ve İmam evleri, Okulların bakım ve onarımları ile içme suyu temininde kullanılmıştır.
Bunun yanında 1998 yılı içerisinde Köprüköy Sağ Sahil Sulama Birliğinin kurularak faaliyete geçmesi ile Kızılırmak kenarında bulunan köylerimizin ekonomik yönden kalkınmasında büyük katkısı olmuştur.
Alıcıyeniyapan köyünde bulunan Yeniyapan İlköğretim okulu’na kalorifer tesisatı döşenmesi ve okulun bakım ve onarımı için İl Özel İdare tarafından 25 milyar lira ödenek tahsis edilmiş ve adı geçen okulun kalorifer tesisatı yapılmış, okulun genel bakım ve onarımı yapılmıştır.
ASAYİŞ VE GÜVENLİK DURUMU
İlçenin asayiş ve güvenliği İlçe Jandarma Komutanlığınca sağlanılmaktadır. Polis Teşkilatı kurulmamıştır.
KAYMAKAMLIK İLETİŞİM
Telefon : 0 318 414 54 65
Santral : 0 318 414 55 00
Faks : 0 318 414 52 27